14 Mart Tıp Bayramı sorunlarla boğuşan sağlık emekçileri için yine buruk geçiyor: ‘Başka bir sistem mümkün’

AKP iktidarının ‘Sağlıkta Dönüşüm’ adı altında başlattığı sistemde, bugün geldiğimiz noktada kamu hastaneleri yıkılıyor, açılan “hasta garantili” şehir hastaneleri, şehirden uzak ve insanların gitmeye alıştığı kamu hastanelerinin verdiği yararı sağlamıyor. Tıbbın hangi alanında olursa olsun sağlık emekçilerini iş bırakmaya yöneltecek sorunlar yaşanıyor ve yurttaşların sorunları günden güne artıyor.

Yurttaş randevu bulamıyor. Hekim kendilerine tanınan sürede yurttaşı tedavi edemiyor. Sağlık emekçileri bayramları olan bugünü bile seslerinin duyulması için iş bırakma eylemi yaparak geçiriyor.

TÜKENMİŞLİK SENDROMU

Bu çerçevede sağlık meslek örgütlerinin genel başkanları 14 Mart Tıp Bayramı mesajlarını Cumhuriyet ile paylaştı.

– Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Alpay Azap: “Son yıllarda şehir hastanelerinin yaygınlaştırılmasıyla birlikte merkezi konumda olan kamu hastaneleri kapatılmış, hastalar şehir merkezlerinden uzak hastanelere yönlendirilmiştir. Bu durum özellikle yaşlılar, kronik hastalar ve düşük gelir grupları için sağlık hizmetine erişimi zorlaştırmaktadır. Uzun çalışma saatleri ve yetersiz dinlenme süreleri tükenmişlik sendromuna neden olmakta, hekim maaşları, Avrupa ülkeleriyle kıyaslandığında düşük seviyelerde kalmaktadır. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet olayları, son yıllarda giderek artmışır. Yapılan araştırmalar, sağlık çalışanlarının yüzde 80’inin meslek hayatı boyunca en az bir kez şiddete uğradığını göstermektedir. Son yıllarda sağlık çalışanlarının yurtdışına göç etme oranı artmıştır. TTB verilerine göre, yalnızca 2023’te 2 bin 500’den fazla doktor yurtdışına gitmek için belge almıştır. 14 Mart, Türkiye’de modern tıp eğitiminin başladığı gün olarak kabul edilir ve sağlık çalışanları için Tıp Bayramı olarak kutlanır. Ancak özellikle son yıllarda sağlık sisteminde yaşanan çalışma koşulları, özlük hakları, sağlıkta şiddet ve beyin göçü gibi ciddi sorunlar nedeniyle, bugün sağlık çalışanları için bir kutlamadan çok hak arayışlarının dile getirildiği bir platforma dönüşmüştür. Başka bir sağlık sistemi kurmak mümkündür. Hekimlerin ve sağlık çalışanlarının çalışma koşulları iyileştirilmeli, hasta başına düşen muayene süresi artırılmalı, nitelikli hizmet verilmesi sağlanmalıdır. Nöbet sayıları azaltılmalıdır. Uzman ve pratisyen hekimler için adil ve sürdürülebilir bir maaş sistemi oluşturulmalıdır. Beyin göçünü önlemek için özlük hakları iyileştirilmelidir. Eğitim ve kariyer olanakları artırılmalı, yurtdışındaki çalışma koşullarıyla rekabet edebilecek fırsatlar sunulmalıdır. Şehir hastaneleri modeli yerine bölgesel kamu hastaneleri güçlendirilmelidir. Hekimlerin sadece hasta sayısına dayalı performans değerlendirme sisteminden çıkarılması gerekmektedir. Eğer sağlık çalışanlarının hakları korunursa, mesleklerini güvenli, onurlu ve huzurlu bir şekilde yapmaları sağlanırsa 14 Mart gerçekten bir bayram olur.”

GENEL SAĞLIK-İŞ GENEL BAŞKANI DR. DERYA UĞUR:

“SIYASI iktidar sağlık emekçilerine yönelik ‘Giderlerse gitsinler’ söyleminden, ‘gidin onların yakasına yapışın’ diye hedef göstermelerinden ve sağlık sistemindeki erozyonun sorumlusu olarak sağlıkçıları gösterip halkla bizleri karşı karşıya getirmelerinin sonucu neredeyse her gün sağlıkta şiddet haberiyle sarsılıyoruz. Azmettirici nitelikteki resmi söylemler derhal son bulmalıdır. Savaşlarda bile saldırılmayan sağlık hizmetinin verildiği tüm yapılar hastalar ve emekçiler için güvenli hale getirilmeli, olay yerine dönüşmemelidir. Sağlık ve sosyal hizmet emekçilerine yapılan tüm ödeme modellerinden vazgeçilip en düşüğü yoksulluk sınırı üzerinde; emekliliğe yansıtılarak tek kalemde ödenmelidir. Sağlık çalışanlarının emeklerini her fırsatta yücelten ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyete yakışan sağlık sistemini inşa etmenin yolu, birlikte mücadeleden geçmektedir. Tüm sağlık emekçilerinin 14 Mart Tıp Bayramı’nı kutluyorum.”

SAĞLIK VE SOSYAL HİZMET EMEKÇİLERİ SENDİKASI EŞ GENEL BAŞKANI NAZAN KARACABEY:

“Her fırsatta yenilendiği söylenen sağlık sistemi giderek emekçileri köleleştirmektedir. Koruyucu değil tedavi edici sağlığa aktarılan bütçe payları, hızla artan özel hastane sayıları katkı katılım paylarına yapılan zamlar, genetik hastalıklar ve kanser gibi pek çok ilaca erişimin kur farkına bağlı olarak kısıtlanması sağlık sistemini hızla sektörleşmeye taşırken sağlığa erişimin önünde hayati sorunlar oluşturmaktadır. Yenidoğan çetesinin ortaya çıkması tam da bu ticarileşme ve yozlaşmanın sonucu değil midir? Sağlıklı kalmaya değil hastalığa yatırım yapan bu sağlık sistemi sağlık emekçileri sayesinde ayakta durmaktadır. Pandemide cilası dökülen sağlık sistemi enkaz altında kalmıştır. Bizi hasta ederek sermayeyi beslenen sağlık sistemi değil, hasta etmeyen bir sağlık sistemi için alanlarda buluşalım.

GENÇ SAĞLIK SENDİKASI GENEL BAŞKANI OSMAN KAYA:

“SAĞLIK çalışanları, en zorlu koşullarda bile fedakârlıkla görev yaparak, insan yaşamını her şeyin üstünde tutan bir anlayışla hizmet etmektedir. Ancak ne yazık ki bu fedakârlıklar çoğu zaman hak ettiği karşılığı bulmamakta, sağlık çalışanlarımız yıpranmaktadır. Sağlık çalışanla-rımızın can güvenliği olmadan kaliteli sağlık hizmeti sunulamaz. Hastaneler, şiddetin kol gezdiği yerler olmamalıdır. Bu konuda etkili yasal düzenlemeler yapılmalı ve uygulamada taviz verilmemelidir.

HÜRRİYET SAĞLIK SENDİKASI GENEL BAŞKANI ERDOĞAN ÇAKMAK:

“İyileştirmek için çalışan, buna karşın darp ve küfür edilen başka meslek yok. Sağlık çalışanlarının yüzde 99’u isteyerek işe gelmiyor. Sağlıkta şiddete sıfır tolerans diyoruz. Sağlık bakanının istifa etmesi önemli değil. Fikir değişmediği sürece bir şey değişmiyor. Bakanın ya da bakan yardımcısının sahadan gelen biri olması lazım. İnsan sağlığını kaybederse her şeyini kaybeder. Sağlık tasarruf edilecek alan değil.”