3 Mart’ta ne oldu? 3 Mart Devrim yasası nedir? 3 Mart 1924 devrimleri nelerdir?
3 Mart’ta uygulanan yasalar, Türkiye Cumhuriyeti’nin laik, demokratik ve çağdaş bir hukuk devleti olma yolunda attığı en büyük adımlardan biri olarak kabul edilir. Peki, 3 Mart’ta ne oldu? 3 Mart Devrim yasası nedir? 3 Mart 1924 devrimleri nelerdir?
3 Mart 1924, Türkiye Cumhuriyeti’nin laikleşme sürecinde kritik bir dönüm noktasıdır. Bu tarihte kabul edilen Üç Devrim Yasası, Osmanlı’nın teokratik yapısından laik Cumhuriyet anlayışına geçişin temel taşlarından biri olmuştur. Peki, 3 Mart’ta ne oldu? 3 Mart Devrim yasası nedir? 3 Mart 1924 devrimleri nelerdir?
3 MART’TA NE OLDU?
3 Mart 1924 tarihinde Türkiye’yi laikleştiren yasalar olarak bilinen üç önemli yasa kabul edilmiştir. Üç devrim yasası, teokratik monarşiden laik Cumhuriyete, çok milletli ve muhtar eyaletli devletten ulusal ve üniter devlete geçişin ve tam anlamıyla çağdaş bir toplum olma yolunun en önemli aşamalarından biridir.
3 MART DEVRİM YASASI NEDİR?
Osmanlı Devleti’nde birçok dinsel ve yabancı hukukun ayrı ayrı uygulandığı çok hukukluluk geçerliyken genç Türkiye Cumhuriyeti Devleti, ülkedeki hukuk birliğini sağlayarak Türk ulusunun yargı egemenliğini güvence altına almış, din ayrımını kaldıran çağdaş laik hukuk düzenini aşamalarla oluşturmuştur. Üç devrim yasası, laik demokratik Cumhuriyet yolundaki en önemli aşamalardan biridir.
3 Mart Devrim Yasaları (Üç Devrim Yasası) Nelerdir?
1. Hilafetin Kaldırılması (431 Sayılı Kanun)
Osmanlı’dan miras kalan hilafet makamı kaldırılmış, böylece din ve devlet işleri birbirinden ayrılmıştır.
Halife Abdülmecid Efendi ve Osmanlı Hanedanı üyeleri yurt dışına çıkarılmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti’nin yalnızca ulusal egemenliğe dayalı bir devlet olduğu kesinleşmiştir.
2. Şeriye ve Evkaf Vekâleti’nin Kaldırılması ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Kurulması (429 Sayılı Kanun)
Osmanlı döneminde din işlerini yürüten Şeriye ve Evkaf Vekâleti (Şeriat ve Vakıflar Bakanlığı) kaldırılmıştır.
Diyanet İşleri Başkanlığı kurulmuş ve din hizmetleri devletin denetimi altına alınmıştır.
Vakıflar, devlet yönetimine geçirilerek modern ve merkezi bir sistem oluşturulmuştur.
3. Tevhid-i Tedrisat Kanunu (430 Sayılı Kanun)
Eğitim birliği sağlanmış, medreseler kapatılmış ve tüm eğitim kurumları Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlanmıştır.
Çağdaş, laik ve bilimsel eğitimin önü açılmıştır.
Yabancı ve azınlık okulları devletin denetimine alınarak milli eğitim politikası oluşturulmuştur.
3 Mart 1924 Devrimlerinin Önemi
- Hukuk birliği sağlanmıştır.
- Laik eğitim sistemi benimsenmiştir.
- Din ve devlet işleri birbirinden ayrılmıştır.
- Ulusal egemenlik güçlenmiştir.