Çağın stresini ‘çağlar öncesi’ dokuma yöntemi ile atıyorlar
Sivas’ta çeşitli meslek gruplarından kadınlar, yaşadıkları stres ve odaklanma sorununu azaltmak için tarihi milattan önceye kadar uzanan ‘çarpana dokuma’yı öğrenmek için kursa gidiyor. Kursa katılan kadınlar, dikkat ve hassasiyet gerektiren ürünleri dokurken hem stres atıyorlar hem de ev ekonomilerine katkı sağlıyorlar.
‘YOK OLMAYA YÜZ TUTMUŞ BİR EL SANATIMIZ’
Çarpana dokuma hakkında bilgi veren Gülendam Polat, “Tarihi milattan önce 3 binli yıllara kadar gitmektedir. Anadolu’ya ticaret yoluyla gelmiştir. Anadolu’da çok yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Yaygın bir şekilde dokunmuştur. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte günümüze kadar gelmiştir. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte de yok olmaya yüz tutmuş bir el sanatımız, günümüzde yaşatılmaktadır. Çarpana dokunma, bulunduğu çağa uygun şekilde kullanılmaktadır. Eskiden Anadolu’da yük taşımalarda, hayvanları süslemelerde, bel bağlarında, çuval taşımalarda, hatta ölüleri mezara indirmede kullanılan malzemeleri üretilirken, günümüzde modern çağın estetiğine uygun farklı işlevsellikleri olan, farklı alanlarda, farklı tasarımlarda kullanılıyor” dedi.
‘HANIMLARI ÇAĞIN STRESİNDEN UZAKLAŞTIRIYORUZ’
‘DESEN ÇIKTIKÇA İNSAN ÇOK MUTLU OLUYOR’
Kursiyerlerden Öznur Ağcahan, kursa kendisini geliştirmek için geldiğini belirterek, “Kursa hobi amaçlı katıldım. Çok güzel ilerliyor ve keyifli bir hale geldi. Dokuma sanatının matematiksel bir tarafı da var. Hafızayı kuvvetlendiren bir özelliği var. Eğlenceli ve severek yapıyoruz” dedi. Melike Demir ise “İlk başta çok zorlandım. Hocamızın sayesinde ilerledim. Odaklandığınız zaman stresini atıyorsun. Farklı şeyler öğrenmeyi seviyorum. Şu anda kurs çok güzel gidiyor. Dokumayı gördükçe, desen çıktıkça insan çok mutlu oluyor” diye konuştu.
ÇARPANA DOKUMA
Çarpana dokuma, ilk çağlarda ve Orta Asya’da insanların çadırlarını bağlamak ve çocuklarını sırtında taşımak için kullandıkları bir şerit olarak bilinirken; günümüzde kolye, kemer, çanta gibi aksesuar yapımlarında kullanılıyor. Dikdörtgen ve kare biçiminde mukavva kartlarla oluşturulan çözgü ve atkı denilen sistemler, çarpana dokumanın başlangıcını sağlıyor. Bu sistem ile farklı teknik, malzeme ve kalınlıklarda iplerin meydana getirdiği çeşitli görünümler elde ediliyor. Kağıt üzerinde dokunması planlanan desenleme yöntemine göre şema çiziliyor. Çizilen şemanın ardından kartlara istenilen uzunlukta ipler geçiriliyor. Ucuna düğüm atılan iplerin bir ucu bele, diğer ucu karşı tarafta olacak şekilde sağlam bir yere sabitleniyor. Daha sonra oluşturulan kartlar çözgü üzerinde çevrilerek dokumayı meydana getiriyor.