Bu da oldu! Asgari ücrete yasa dışı bahis açıp oran verdiler

Türkiye’de kumarın faturası giderek ağırlaşıyor. Yeşilay’a göre yıllık maliyet 40 milyar dolara ulaştı. Başlama yaşı ise 15’e kadar düştü. Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM)’a gelen her 7 kişiden 2’si kumar bağımlılığıyla mücadele ediyor.

Son iki yılda kumar ve diğer bağımlılık türlerinin sayısı hızla arttı. Uzmanlara göre özellikle yabancı dijital mecralardaki reklamlar gençleri büyük bir hızla risk altına itiyor.

ASGARİ ÜCRET ÜZERİNDEN ORAN VERDİLER

CNN Türk Muhabiri Sinan Ağca, yasa dışı bahis sitelerini incelerken karşılaştığı tabloyu şöyle aktardı:

“Bu tür sitelerde spor müsabakalarıyla ilgili yasa dışı bahisler zaten vardı ancak ilk kez asgari ücret üzerinden bahis açıldığını gördük. Sitede belirlenen alt ve üst limitler var. ‘Asgari ücret şu rakamın altında mı üstünde mi olur?’ diye oran veriyorlar. Örneğin 27.500 TL’nin altında olmasına 6.24, üzerinde olmasına 1.22 oran belirlemişler.”

Ağca’ya göre yasa dışı bahis baronları, toplumun en çok konuştuğu ekonomik gündemleri bile kazanç kapısına çevirmekten çekinmiyor. Milyonlarca çalışanın merakla beklediği zam beklentisi bile artık bahis malzemesi.

“HER ŞEYİ RANT ARACINA ÇEVİRDİLER”

CNN Türk İstanbul Haber Koordinatörü Nihat Uludağ, yasa dışı bahis çetelerinin Türkiye’deki varlığını “sistemin her alanına sızmış dev bir ağ” olarak tanımladı:

“Bu çeteler için rakamların, insanların kazandığının bir önemi yok. Onlar sadece nasıl daha çok para kazanacaklarına bakıyor. Ekonomiden spora, hatta insanların yaşam umutlarına kadar her şeyi rant aracına çeviren bir yapı oluşmuş durumda.”

Uludağ’a göre en kritik açık, çetelerin Türkiye’deki dijital ödeme sistemlerini kullanabilmesi. Birçoğu Merkez Bankası onaylı olan bu şirketler, yasa dışı bahis sitelerine ödeme arayüzü sağlıyor. Gençler ve çocuklar bu sistemler üzerinden kolayca para yatırıyor.

SAVCILIK DEVREDE: MİLYARLARCA DOLARIN İZİ SÜRÜLÜYOR

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın son dönemde yürüttüğü operasyonlar, yasa dışı bahis ekonomisinin büyüklüğünü gözler önüne seriyor. Uludağ, bugüne kadar Türkiye’nin önde gelen 5 büyük dijital ödeme şirketine operasyon düzenlendiğini hatırlattı:

“Bu şirketler üzerinden milyarlarca dolarlık yasa dışı bahis parası yurt dışına aktarılmış. Savcılığın elinde muazzam bir veri havuzu var. Hangi maçlara, hangi tarihlerde, kimlerin para yatırdığı tek tek takip ediliyor.”

TÜRKİYE’DE 30 MİLYON KİŞİ KUMAR OYNUYOR

Yeşilay’ın “Bağımlılık Ekonomisi” raporuna göre tablo çok daha vahim. CNN Türk Muhabiri Sinan Ağca, rapordaki çarpıcı rakamları aktardı:

Yasa dışı bahis ve kumar bağımlılığı ekonomisi raporu:

• Türkiye’ye maliyeti 78 milyar dolar
• Kumarın Türkiye’ye maliyeti 40 milyar dolar
• 10 kişiden biri kumar oynuyor
• Hayatlarında en az bir kez kumar oynamamış kişiler %71’i 15-24 yaş arasında, %19’u ise 25-34 yaş  arasında  ilk defa kumar oynamamış
• Kumara başlama yaşı 15’e kadar düşmüş durumda
• YEDAM’a gelen 7 kişiden ikisi kumar sebebiyle geliyor 
• Kumarla ilgili 2021-2024 arası başvuru sayısı 15 bin 624.
• 2024 yılında kumar sebebiyle YEDAM’a gelenlerin sayısı alkol-madde bağımlılığı sebebiyle gelen danışanların sayısını geçmiştir.
• Son 2 yılda Türkiye genelindeki YEDAM’ların yüzde %34’ünde kumar başvurularının diğer bağımlılık türlerinden daha yüksek olduğu görülüyor.
• Yabancı dijital mecralarda kumar reklamlarına maruz kalanların kumar oynama olasılığı yüzde 37, kumara başlama ihtimali yüzde 84 daha fazla.

YABANCI MERKEZLER, YERLİ BAĞLANTILAR: ÇOK KOLAY ERİŞİLEBİLEN BİR AĞ

Uludağ’a göre sistemin bu kadar hızlı büyümesinin temel nedeni, çetelerin Türkiye dışından operasyon yürütmesi. Malta, Gürcistan, Kıbrıs, Romanya ve İngiltere gibi ülkelerde kurulan serverlar üzerinden Türkiye’ye yayın yapıyorlar. Sosyal medya, video platformları ve mesajlaşma uygulamaları üzerinden agresif reklamlarla gençleri hedefliyorlar. Ve en tehlikeli nokta: Türkiye’de tamamen legal olarak kurulan dijital ödeme kanallarının, yasa dışı bahis baronlarının elinde bir silaha dönüşmesi.

Uludağ bu noktaya özellikle dikkat çekerek şunları ekledi:

“Bu legal ödeme sistemleri kullanılarak gençler saniyeler içinde bu sitelere para yatırabiliyor. Yani kendi ülkemizde kurulmuş sistemler, başka ülkelerdeki çetelerin vatandaşımızı soymasına aracılık ediyor.”

BAĞIMLILIK KİTLESİ BÜYÜYOR: “BÜYÜK BİR AÇIK VAR”

Hem Uludağ hem Ağca’ya göre Türkiye’nin en büyük açığı, dijital mecralardaki kontrol eksikliği ile ödeme sistemlerindeki denetim boşluğu. YEDAM’a başvuran her 7 kişiden 2’sinin kumar bağımlısı olması, tehlikenin boyutunu ortaya koyuyor.

Kaynak: Milliyet