Deniz Berktay ile Kuzeyden Notlar: Ukrayna’nın eli zayıfladı
Ukrayna savaşında son bir haftada hem sahada hem de diplomasi cephesinde olaylar çok hızlı gelişti.
Zelenski’nin Kursk seferinin böyle sonuçlanması, hiç şüphesiz savaştan sonra düzenlenmesi beklenen seçimlerde, onun rakiplerinin kullanacağı önemli bir malzeme olarak karşısına çıkacak.
Putin’in şartsız ateşkes istememesinin ikinci nedeni ise Ukrayna’nın NATO üyesi olmayacağı ve Ukrayna’da Batılı ülkelerin askeri üs kurmayacağı konusunda güvence almadan savaşı durdurmak istememesi. Hatırlayacağımız üzere bu savaşı tetikleyen başlıca etkenlerden biri, Ukrayna’nın NATO üyesi olma ihtimali idi. Rusya yönetimi, bu konuda güvence almadan ateşkes ilan edimesinin, Ukrayna ordusuna toparlanma imkânı vereceği görüşünde. Sahada şu anda genel üstünlük Ruslarda olduğu için Putin, “Ukrayna, ateşi kesmemizi istiyorsa önce şu şartları yerine getirsin” diyor.
KİEV’İN KIRMIZI ÇİZGİLERİ
Kursk’ta ele geçirilen topraklardan aceleyle çıkmak zorunda kalmak, Ukrayna’nın elini de zayıflattı. Bu da Ukrayna’nın kırmızı çizgilerinin zayıflamasına yol açtı. The Independent gazetesine konuşan Ukraynalı resmi kaynaklar, Ukrayna’nın kırmızı çizgilerinin “ek toprak vermemek, Rusların kaçırıp Rusya’ya götürdüğü çocukları geri almak ve güvenlik garantileri almak” olduğunu söylemiş. “Ek topraklar”dan kastedilen, Ukrayna’nın Donetsk, Lugansk, Herson ve Zaporojye illerinin henüz Rus işgaline uğramayan kısımları. Rusya’nın 2022’nin sonbaharında resmen egemenliğine geçirdiğini (ilhak ettiğini) duyurduğu bu dört ilden Lugansk’ın yüzde 99’u Rus kontrolündeylen Donetsk’in yüzde 65’i, Herson ve Zaporojye illerininse yüzde 70’i Rusların işgalinde. Herson ve Zaporojye il merkezleriyse Ukrayna’nın elinde. Şimdi Rusya, henüz savaşla ele geçiremediği bu yerleri de “Ben buraları anayasama Rus toprağı olarak geçirdim” diyerek talep ediyor. Ukrayna buraları asla vermeyeceğini açıkladı. Bu açıklamayı tersten okuduğumuzdaysa diğer bölgelerin fiilen geri alınması konusunun gündemden çıktığını görüyoruz. Bugün gerçekleşecek Trump-Putin telefon görüşmesi işte bu şartlarda yapılacak.
denizberktay@yahoo.com