Çin’in yeni uçak gemisi Fujian, ABD ile denizde silahlanma yarışı başlatır mı?

Uzmanlar, Çin’in geçen ay denize indirilen üçüncü uçak gemisi Fujian’ın önceki benzer iki gemiyi geride bıraktığını ve bunun Pekin‘in ABD’nin Büyük Okyanus’un batısındaki hakimiyetine meydan okuma hedefine doğru önemli bir adım olduğunu söylüyor.

Çin’in son uçak gemisine, Tayvan’a en yakın eyalet olan Fujian’ın adı verildi.

80 bin tonluk Fujian; savaş uçakları, helikopterler ve erken uyarı uçaklarından oluşan 70’e kadar hava aracı taşıyabiliyor.

Bu uçaklar, uzun menzildeki tehditleri tespit edebiliyor, hava savunmalarını koordine edebiliyor ve hassas saldırılar düzenleyebiliyor.

Fujian’ın varlığı, Çin donanmasına yepyeni bir erişim ve esneklik düzeyi kazandırması dışında bir gövde gösterisi anlamına da geliyor.

Dev uçak gemisi, Çin’in elektromanyetik fırlatma rampaları olan ve düz bir uçuş güvertesine sahip ilk uçağı.

Bu sayede gemiden daha ağır uçaklar kaldırılabiliyor, daha fazla yakıt ve silah taşıyabiliyor.

Şu ana dek bu kabiliyetlere sahip tek ülke ABD’ydi.

Tayvan Ulusal Savunma ve Güvenlik Araştırma Enstitüsü’nden Dr. William C. Chung, BBC News Çince’ye yaptığı açıklamada, “Bu, Çin’in uçak gemisi saldırı gruplarını, [diğer iki uçak gemisi] Liaoning ve Shandong’u çok geride bırakarak yeni bir seviyeye taşıyor” diyor ve ekliyor:

“Elbette, güverte tasarımı ve elektromanyetik fırlatma rampası, uçağın kalkış ve iniş verimliliğini önemli ölçüde artırıyor. Daha önceki kalkış teknolojisi pilotları mühimmattan ödün vermeye zorluyor ve bu da operasyonel esnekliği sınırlıyor.”

Çin’de resmi medya Fujian’ı, ülke donanmasının gelişiminde “önemli bir dönüm noktası” diye tanımladı.

Dr. Chung, Çin’in artık ABD ile aynı seviyede “savunma amaçlı modernizasyondan “saldırı amaçlı güç projeksiyonuna” geçebileceğini söyledi.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in “Pasifik, ABD ve Çin için yeterince geniş” şeklindeki sözleri de bu eşitlik arayışını özetliyor.

Çin, Şi liderliğinde donanmasını inanılmaz hızla genişletiyor.

Pekin‘in şu anda diğer tüm ülkelerden daha fazla gemiye sahip olması, ABD ve müttefikleri üzerinde baskı oluşturuyor.

Devlet medyasın göre Şi, Fujian’ın elektromanyetik fırlatma rampaları kullanması gerektiğine “bizzat kendisi karar verdi”.

Şi, güneydeki ada eyaleti Hainan’da düzenlenen Fujian’ı hizmete alma törenine katıldı, uçakları denetledi ve pilotlarını “kahramanlar” olarak nitelendirerek övdü.

Yeşil bir askeri üniforma giyen Şi, uçuş güvertesinden, “Partinin emrine uyun, kazanmak için savaşın ve mükemmel bir davranış sergileyin!” sloganları atan denizcilere hitap etti.

Avustralya Stratejik Politika Enstitüsü, Fujian’ı, avcı uçaklarını ve amfibi araçları işgal girişimlerine taşıyabilen “hızlı bir caydırıcı” olarak tanımlıyor.

Dr. Chung, “Barış döneminde, Fujian, ABD uçak gemilerinin konuşlandırmalarına benzer bir caydırıcılık sağlıyor. Uzun vadede ise küresel erişim veriyor ve potansiyel olarak Orta Doğu, Afrika veya Avrupa’ya konuşlandırılabiliyor” diyor.

Çin, uzun zamandır özerk Tayvan’ı kendi topraklarının parçası olarak görüyor ve bir gün “yeniden birleşme” sözü veriyor. Pekin bunun için güç kullanımını da göz ardı etmiyor.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Hudson Enstitüsü’nden Dr. Satoru Nagao da Fujian’ın Tayvan’ın doğusundaki tahkimatları tehdit etme potansiyeline sahip olduğunu belirtiyor.

Dr. Nagao ayrıca “Fujian’ı oraya konuşlandırmak, bu tahkimatlara yönelik amfibi saldırıları destekleyecektir” diyor.

Ancak Okinawa, Japonya, Güney Kore, Guam ve hatta Filipinler’deki deniz üslerindeki ABD kuvvetlerinin kolayca karşılık vermesi mümkün.

ABD’nin 11 adet 100 bin tonluk uçak gemisi ise nükleer enerjiyle çalışıyor.

Dr. Chung, Fujian’ın dizel motorlarının ve Çin’in büyük denizaşırı limanlarının olmamasının, geminin destek gemilerinden sık sık ikmal gereği duyması ve bu durumun da savaş kabiliyetinim büyük ölçüde kısıtlaması anlamına geldiğini söylüyor.

Japonya Ulusal Savunma Araştırmaları Enstitüsü’nden Aita Moriki, Ekim ayında yayımlanan Fujian değerlendirmesinde “Pek çok teknolojik ve personel sorunu devam ediyor” diye yazdı.

Dr. Chung da “Başka bir deyişle, Fujian ve diğer Çin uçak gemilerinin genel muharebe kabiliyeti ve deneyimi, gerçek çatışmalarda yer almış ABD ordusununkinden oldukça farklı” diyor.

Amerikalı Tuğamiral Brett Mietusi, Eylül ayında Washington Post gazetesinde kaleme aldığı yazıda, “Onların üç [uçak gemisi] var, bizim 11 tane var ve biz onlarca yıldır bu işi yapıyoruz” ifadelerini kullandı.

Ancak yüksek teknolojili füzelerin geliştirilmesi uçak gemilerinin genel anlamdaki askeri önemini azaltmış olabilir.

Elektromanyetik rampalar kullanılsa bile, pilotlar hâlâ dalgaların üzerinde sallanan bir güvertede tehlikeli kalkışlar ve inişler yapmak zorunda kalıyor.

Dr. Nagao, “İHA yapay zeka teknolojisi olgunlaşırsa, İHA taşıyıcıları daha uygun maliyetli olacak ve ana güç haline gelecek” diyor.

Ancak uydu görüntüleri Çin’in dördüncü uçak gemisini inşa ettiğini gösteriyor.

Filonun genişletilmesi için planlar yapılıyor ve uzmanlar nükleer enerjiyle çalışan uçak gemilerine geçilmesi gerektiğini söylüyor.

Uzmanlar ayrıca ABD ile Çin arasında denizlerde bir silahlanma yarışının yaşanacağını öngörüyor.

Tayvan Savunma Bakanlığı’nın desteklediği Taipei’deki Milli Savunma ve Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü’nden Jiang Hsin-biao, New York Times gazetesine yaptığı açıklamada, “ABD bile yeni uçak gemileri üretiyor ve b, uçak gemilerinin değerini ortaya koyuyor” diyor ve ekliyor:

“Tehditler görecelidir ve ister Çin ister ABD olsun her iki taraf için de geçerlidir.”

Bu haber, BBC gazetecileri tarafından hazırlandı ve kontrol edildi. Bir pilot proje kapsamında çevirisi için yapay zekadan da faydalanıldı.

Kaynak: Haberler