F-16’lar kaçak İHA’yı vurdu! Kontrolden çıkıp Karadeniz’den gelen İHA nasıl tespit edildi? Dicle Canova anlattı
Karadeniz’den geldi, radarlarda belirdi. Sessiz bir hedef Türk hava sahasını ihlal etti. Küçük boyutu nedeniyle tespiti zor olan gizemli bir İHA, adım adım takip edildi, alarm verildi. Kontrolden çıktığı değerlendirilen hava aracı, güvenli bir noktaya ulaştığında tek hamlede imha edildi. Peki bu İHA nasıl fark edildi, kime aitti? Ankara’daki kritik detayları CNN Türk Ankara Temsilcisi Dicle Canova canlı yayında anlattı.
Karadeniz üzerinden Türkiye’ye giren ve bir süre Türk radarları tarafından takip edilen kaçak insansız hava aracı (İHA), F-16 savaş uçaklarının müdahalesiyle imha edildi.
Küçük boyutu nedeniyle tespiti zor olan İHA’nın, ilk etapta meteorolojik bir hava aracı olarak değerlendirildiği, ancak Türk hava sahasına girmesiyle birlikte alarm reaksiyon sürecinin başlatıldığı öğrenildi.
Kastamonu hattını izleyerek ilerleyen İHA’nın, güvenlik riski oluşturmaması için meskün mahal dışına yönlendirilerek Çankırı ile Elmadağ arasında, uygun ve emniyetli bir bölgede vurulduğu bildirildi.
Olayın perde arkasını CNN Türk Ankara Temsilcisi Dicle Canova canlı yayında anlattı. Canova’nın aktardığı bilgilere göre, İHA’nın radarlara zaman zaman girip çıkan bir iz bıraktığı, bu nedenle adım adım takip edildiği ifade edildi. İHA’nın uydu bağlantısının kopmuş olabileceği ve bu nedenle düz bir rota izleyerek kontrolden çıkmış şekilde ilerlediği değerlendirilirken, enkazın toplanmasının ardından Hava Kuvvetleri tarafından teknik incelemeye alınacağı belirtildi. İHA’nın menşeinin yapılacak incelemeler sonrası netleşmesi beklenirken, Ankara’nın gelişmelere göre diplomatik adımlar atabileceği vurgulandı.
O İHA TÜRKİYE’NİN RADARINDAN KAÇAMADI
CNN Türk Ankara Temsilcisi Dicle Canova’nın açıklamaları şöyle;
“Karadeniz üzerinden geldi bu İHA. Kastamonu hattını izleyerek ilerledi ve düşürüldüğü alanın Çankırı ile Elmadağ arasında olduğu belirtiliyor. Bunları net olarak ifade edebilirim. Çok küçük bir İHA olduğu için radarda tespitinin kolay olmadığını söylüyor kaynaklar. Hatta bu tip İHA’ların radarda tespit edilmesinin epey zor olduğu ifade ediliyor.
Ancak benim edindiğim bilgilere göre, Türkiye’deki radarlara bu İHA’nın izi girip çıkıyor. Yani bir iz bırakıyor. Bunun üzerine zaten harekete geçiliyor. İlk aşamada meteorolojik bir hava aracı izi olduğu algısı da oluşuyor. Ancak daha sonra Türk hava sahasına girmesiyle birlikte F-16’lara alarm reaksiyon görevi veriliyor.
KAÇAK İHA NASIL TESPİT EDİLDİ?
F-16’ların İHA’nın bulunduğu noktaya rotalanması ve sonrasında düşürülmesi için güvenli, uygun bir alana gelmesinin beklenmesiyle süreç devam ediyor. Vurulduğu noktaya ulaşıldığında imha edildiği ifade ediliyor. Yani “neden karadan epey içeriye girdikten sonra ancak vurulabildi?” sorusunun yanıtı da bu.
İlk aşamada radarda farklı izler bırakıyor, takibe alınıyor. F-16’lar kalkıyor; İHA’nın bulunduğu noktaya ulaşılması ve o noktada emniyetli bir alanda vurulabilmesi için takip edilmesi, tüm bu süreci kapsayan gelişmeler olarak aktarılıyor. Ve dediğim gibi, Çankırı ile Elmadağ arasında, meskûn mahal dışında uygun ve emniyetli bir noktaya gelmesi beklenerek, orada F-16’dan atılan füzeyle vuruluyor.

ENKAZ TOPLANINCA İNCELEME YAPILCAK
Henüz enkazına tam olarak ulaşılabilmiş değil. Çünkü füzeyle vurulduğu için parçalara ayrıldı ve dağıldı. Öncelikle enkazın toparlanacağı, ardından Hava Kuvvetleri tarafından incelemeye alınacağı belirtiliyor.
Şimdi, bu İHA’nın kontrolden çıktığına dönük tespitler var. Peki bu nasıl oluyor? Bunu ben de merak ettim. Bu İHA’lar uydu bağlantılı hareket ediyor. Uyduyla bağlantıları koptuğu zaman rota değişikliği yapmadan düz bir çizgide ilerlemeye başladıkları anlatılıyor. Yani vurulan İHA da düz bir rotada seyrediyordu. Kontrolden çıkan İHA’ların sergilediği hareketleri sergilediği için, kontrolden çıktığı yönünde bir görüş var.
Genelde bu boyuttaki İHA’lar, dediğim gibi, radarlar tarafından kolay kolay tespit edilemiyor. Ancak bu İHA tespit edildi ve uygun bir nokta beklenerek düşürüldü, imha edildi.
İHA KİME AİTTİ?
Şimdi tabii menşei de çok tartışılıyor. “Bu İHA kime aitti?” sorusu gündemde. Karadeniz üzerinden gelmesi hasebiyle Rusya veya Ukrayna’ya ait olma olasılığı üzerinde duruluyor. Ancak Ankara’daki kaynaklar, henüz menşeinin net olarak tespit edilmediğini vurguluyor. Bu ne zaman tespit edilecek?
Enkaza ulaşıldıktan ve Hava Kuvvetleri, İHA parçaları üzerinde inceleme yaptıktan sonra belirlenecek.
Kaynaklar diyor ki; Rusya-Ukrayna savaşı sebebiyle Karadeniz’de her gün binlerce İHA hareket hâlinde. Dolayısıyla her şey birbirine karışabiliyor. Bu noktada İHA’yı kimin ürettiğinden çok, kimin kullandığına bakılacağı ve bunun daha önemli olduğu ifade ediliyor.
4 Aralık’ta Karadeniz’de, uluslararası sularda seyreden gemilere yönelik düzenlenen saldırılarla ilgili olarak hatırlayacaksınız. Bu İHA’nın enkazı üzerinde yapılacak inceleme sonrasında da Ankara’nın bazı diplomatik girişimlerde bulunmasına yönelik beklenti oldukça yüksek. Bunun da altını çizmek gerekiyor.
Karadeniz’de son dönemde, özellikle gemilere yönelik saldırılarda bir artış var. Az önce, yayından önce verdiğimiz haberde de Ukrayna’nın bir denizaltıyı drone ile vurduğu bilgisini aktardık. Yani dediğim gibi, bu savaş sürdüğü müddetçe Karadeniz’de binlerce İHA hareket hâlinde olacak ve zaman zaman hangi İHA’nın kime ait olduğu konusu karışabilecek. Elbette bu sıkıntıların sona ermesi için savaşın bitmesi gerekiyor. Ancak o aşamaya kadar Ankara, Karadeniz’e kıyısı bulunan ülkelerle temaslarını güvenliği sağlamak açısından sürdürüyor ve sürdürmeye de devam edecek.”
Kaynak: Milliyet