Franz Erhard Walther’in Yapıtları Arter’de
Arter, Alman sanatçı Franz Erhard Walther’in Türkiye’deki ilk kapsamlı kişisel sergisini izleyiciyle buluşturuyor. Sanatçının 1958 tarihli aynı isimli yapıtından yola çıkan Heykel Olma Teşebbüsü başlıklı sergi, Walther’in uzun soluklu pratiğinde beden, eylem ve heykel arasında ördüğü çok yönlü ilişkilere odaklanıyor.
Arter’in 2025 sergi programı Franz Erhard Walther’in Türkiye’deki ilk kapsamlı kişisel sergisi Heykel Olma Teşebbüsü ile devam ediyor. Küratörlüğünü Selen Ansen’in üstlendiği Heykel Olma Teşebbüsü, sanatçının 1960’lardan bu yana ağırlıklı olarak kâğıt, baskı, boya ve kumaş kullanarak ürettiği yapıtlarını bir araya getiriyor. İzleyiciyi, heykeli alışılmış tanımlardan uzak bir biçimde, bedensel eylemler ve hayal gücü aracılığıyla deneyimlemeye davet eden sergi, 27 Şubat’tan itibaren Arter’de ziyaret edilebilecek.
Walther’in zaman ve mekânda yeni bedensel mevcudiyet biçimleri yaratmaya yönelik süregelen üretimine ışık tutan sergi, sanatçının heykeli açık uçlu bir süreç ve eylem olarak yeniden tanımlama çabasının temelini oluşturan aynı adlı eserinden hareketle şekillenen ve Arter’in 4. ve 3. kat galerilerine yerleşen yapıtlar, Walther’in altmış yılı aşkın bir zaman dilimine yayılan pratiğinin kavramsal dönüm noktalarını kronolojik olmayan bir güzergâh içerisinde bir araya getiriyor.
SERGİDE ÖNE ÇIKANLAR
Farklı dönemlere ait eser grupları arasında dinamik bir diyalog kurmayı amaçlıyor. Kontur Çizimleri ve Sözcük Resimleri gibi erken dönem kâğıt işleri, malzeme olarak havayı kullanan yastık formları, Yapıt Çizimleri ve 1960’larda üretilen El Nesneleri ile mimari ve insan oranlarını birleştiren Katman Çizimleri, Eylem Yolları ve Duvar Oluşumları gibi daha yakın tarihli eserlerden oluşan sergide bir arada sunuluyor.
Ayrıca mekanın ilk iki katında Walther’in anılarını ve düşüncelerini zaman ve mekânla ilişkilendirdiği, çizimler ve elyazısı metinlerden oluşan otobiyografik yapıtı Yıldız Tozu’ndan kapsamlı bir seçki de izleyiciyle buluşuyor. Üçüncü kattaki etkinleştirme alanında ziyaretçilere belirli gün ve saatlerde, Birinci Yapıt Grubu’nun 12 farklı sergi kopyasını etkinleştirme imkânı sunuluyor.
FRANZ ERHARD WALTHER HAKKINDA
1950’lerin sonlarında, Almanya’nın Fulda kentinde sanatsal üretimine başlayan Franz Erhard Walther’in (d. 1939, Fulda) pratiği, radikal bir açıklık ffikri etrafında şekillenir. Sanatçının başlangıçta maddi süreçlere odaklanan çalışmaları, zamanla izleyiciyi eserin yaratım sürecine aktif bir katılımcı olarak dahil etmeye yönelir. Walther’in katılım kavramına yaklaşımı, 1963’te Birinci Yapıt Grubu’na ait ilk nesneleri üretmesiyle birlikte köklü bir dönüşüm geçirir. Bu dönüşüm, zıt yaklaşımların eşzamanlı varlığını ve eserlerin henüz oluşmadan önce sahip oldukları öngörülere dayanan teorik altyapıyı ortaya koyan, dinamik bir süreci temel alır. Sanatçının yapıtları, bedenin mekân ve mimari ile akışkan konfigürasyonlarının olasılıkları ile formların, yöntemlerin ve dilin permütasyonlarını araştırır.
Walther, 2017 Venedik Bienali’nde en iyi sanatçı dalında Altın Aslan ödülü ile onurlandırılmıştır. Sanatçının yapıtları, The Museum of Modern Art (New York, ABD, 1970, MichaelAsher, Larry Bell, Dan Flaving, Robert Morris, Pulsa Group ile birlikte), Museum Ludwig (Köln, Almanya, 1977), National galerie Berlin, Staatliche Museen Preußischer Kulturbesitz (Berlin, Almanya, 1981), Stedelijk Van Abbemuseum (Eindhoven, Hollanda, 1984), Atatürk Kültür Merkezi Sanat Galerisi (İstanbul, Türkiye, 1993), Devlet Resim ve Heykel Müzesi(Ankara, Türkiye, 1993), MAMCO, Musée d’art moderne et contemporain (Cenevre, İsviçre, 2010), Dia Art Foundation (Beacon, ABD, 2010-2012), WIELS Contemporary Art Centre (Brüksel, Belçika, 2014), CAPC Bordeaux (Bordeaux, Fransa, 2014), MUDAM (Lüksemburg, 2015), Henry Art Gallery (Seattle, ABD, 2015), The Power Plant (Toronto, Kanada, 2016), Museo Reina Sofía (Madrid, İspanya, 2017), Fundación Jumex Arte Contemporáneo ve Casa Barragán (Mexico City, Meksika, 2018), Haus der Kunst (Münih, Almanya, 2020) ve Bundeskunsthalle’nin (Bonn, Almanya, 2024) de aralarında yer aldığı birçok kurumda sergilenmiştir.