Araştırma: Gözlerimi kapattığımızda neden şekiller görürüz?

Gözlerinizi kapattığınızda beliren dalgalanmalar, renkli desenler ve ani ışık patlamaları sizi hiç meraklandırdı mı? Karanlık bir odada veya gözlerinizi kapattığınızda görülen bu şekiller, aslında “fosfen” adı verilen görsel algı fenomenlerinden biridir.

FOSFEN NEDİR?

Görsel algının oluşması için gözlerimize ışık girmesi gerekir. Ancak bazen hiçbir ışık kaynağı olmadan da beynimiz sanki ışık varmış gibi bir algı oluşturur. İşte bu algıya fosfen denir.

• Gözleriniz tamamen kapalı olsa bile, retinadaki hücreler zayıf sinyaller üretmeye devam eder.
• Bu sinyaller beyine iletilir ve beyin bunları ışık olarak algılar.
• Beynimiz, bu rastgele sinyalleri renkli dalgalar, noktalar veya desenler olarak yorumlar.
• Bu durum, gerçek ışık kaynakları olmamasına rağmen, bir çeşit optik illüzyon yaratır.

Fosfenler, sağlıklı bireylerde görülebilen tamamen normal bir durumdur. Ancak bazı göz rahatsızlıkları veya nörolojik hastalıklar bu tür görsel etkileri artırabilir.

FOSFENLERİ HANGİ FAKTÖRLERİ NELER?

Fosfenler genellikle doğal olarak ortaya çıkarken, bazı dış etkenler bu görsel olayların daha sık görülmesine neden olabilir.

• Gözleri ovuşturmak: Hafif bir basınç uygulandığında retinadaki hücreler uyarılır ve fosfenler oluşabilir.
• Ani ışık değişimleri: Karanlıktan aniden parlak ışığa maruz kalmak, bu desenlerin daha belirgin hale gelmesine yol açabilir.
• Göz sağlığı problemleri: Retina dekolmanı veya bazı nörolojik rahatsızlıklar fosfenlerin daha sık görülmesine sebep olabilir.
• Migren atağı: Migren yaşayan kişilerde fosfenler, parlak ışık patlamaları veya zikzak desenler olarak ortaya çıkabilir.

FOSFENLERİN ZARARLARI NELERDİR?

Genellikle fosfenler tamamen zararsızdır ve göz sağlığını tehdit etmez. Ancak bazı durumlarda, göz veya beyinle ilgili ciddi sorunların habercisi olabilirler.

• Eğer gördüğünüz ışık desenleri daha önce hiç yaşamadığınız kadar yoğun hale geldiyse,
• Ani bir görme kaybı veya bulanık görme ile birlikte ortaya çıkıyorsa,
• Görsel rahatsızlıklar sürekli hale geliyorsa,
• Gözünüzde bir baskı veya ağrı hissediyorsanız,

Bu belirtilerden herhangi biri varsa, bir göz doktoruna danışmanız önemlidir.