Araçlara alkol kilidi geliyor! İşte yeni uygulamanın teknik şartları

Resmi Gazete’de yer alan yönetmelik, otomobillerde kullanılacak güvenlik sistemlerine ilişkin idari ve teknik gereklilikleri düzenliyor. 2024’te yayımlanan olay veri inceleme kaydedici sistemler yönetmeliğinin devamı niteliğindeki bu adımda, alkol kilidi ve diğer sistemlerin standartları tanımlandı. Teknik şartnamelerin belirlenmesiyle, bu cihazların araçlara montajı için son hazırlıklar da tamamlanmış oldu.

SİSTEM NASIL ÇALIŞACAK?

Alkol kilidi, sürücünün nefesindeki alkol oranını ölçen cihazlarla çalışıyor. Sınırı aşan sürücülerin aracı çalıştırması sistem tarafından engelleniyor. Farklı modelleri bulunan sistemin, anahtara üflemeli versiyonları da mevcut. Yönetmelikte, bu cihazların tip onay belgeleri ve şablonları da detaylı bir şekilde yer aldı.

YIL İÇİNDE UYGULANMAYA BAŞLANACAK

Yeni düzenlemenin 2025 itibarıyla Türkiye’de hayata geçirilmesi planlanıyor. Uzmanlar, hem teknolojik hem de hukuki altyapının doğru şekilde oluşturulması hâlinde, bu sistemin trafik kazalarını ciddi oranda azaltabileceği görüşünde…

ACİL DURUM ŞERİT SİSTEMİ DE DEVREDE

Araçlarda alkol kilidinin yanı sıra, sürücüler için acil durum şeritte tutma sistemi de bulunacak. Bu sistem, sürücünün şeritten çıkmasını önleyerek güvenliği artırmayı hedefliyor.

ALKOL ORANI YÜKSEKSE ARAÇ ÇALIŞMIYOR

Alkol kilidi sistemi, sürücülerin aracı çalıştırmadan önce nefes testi yapmasını gerektiriyor. Test sonucunda alkol oranı belirleniyor; eğer oran sınırın üzerindeyse araç çalıştırılamıyor ve sürücü uyarılıyor. Bu yenilik, trafikte alkollü araç kullanımını önlemek için önemli bir adım olarak görülüyor.

AB MEVZUATINA UYUM SAĞLANDI

Daha önce yayımlanan yönetmelikte, akıllı hız destek sistemi, sürücü dalgınlık ve dikkat uyarı sistemi, olay veri kaydedicisi ve gelişmiş sürücü dikkat dağınıklığı uyarı sistemlerinin idari esasları belirlenmişti. Yeni düzenleme ise Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlandı ve motorlu araçlarda güvenlik standartlarını yükseltmeyi amaçlıyor.

ALKOL KİLİDİ HİLEYLE ATLATILABİLİR Mİ?

Alkol kilidi sistemini devre dışı bırakmaya yönelik bazı yöntemler sıkça tartışılsa da, bu sistemlerin gelişmiş güvenlik önlemleri sayesinde hile yapılması neredeyse imkansız hale getirilmiştir.

İşte en yaygın hile girişimleri ve bunlara karşı alınan önlemler:

1. Başkası Üflerse Araç Çalışır mı?

Bir başkasına üfletip aracı çalıştırmak, ilk bakışta en kolay yöntem gibi görünse de, modern alkol kilitleri bu tür girişimleri tespit edecek özelliklerle donatılmıştır.

Kamera Sistemi: Cihaz, üfleyen kişiyi kayda alarak gerçek sürücüyle eşleşmediğini tespit edebilir.

Yolculuk Sırasında Rastgele Testler: Sistem, sürüş esnasında sürücüden tekrar üflemesini isteyerek değişiklikleri algılar.

Yasal Yaptırımlar: Trafik kontrolünde bu tür bir hile tespit edilirse, sürücü hem ağır para cezası alır hem de olası bir mahkeme süreciyle karşı karşıya kalır.

2. Soğan, sarımsak, nane veya gargara ile alkolü bastırmak mümkün mü?

Alkol ölçüm cihazlarını yanıltmak için gargara, nane veya güçlü kokulu besinler tüketmek, halk arasında bilinen en yaygın yanlış inanışlardan biridir. Ancak modern cihazlar:

Alkolün Kimyasal Bileşimini Tanır: Soğan veya nane gibi maddelerin içeriğindeki etanol ve diğer bileşenler analiz edilerek kandırma girişimi başarısız olur.

Geri Tepme Riski: Alkol bazlı gargaralar, cihazın daha yüksek alkol değeri algılamasına bile neden olabilir.

Trafik Kontrolleri Ekstra Önlemler Sunar: Kilidi geçmeyi başarsanız bile, herhangi bir kontrol noktasında yapılan ek testlerde durum ortaya çıkacaktır.

3. Alkol Kilidine Nefes Yerine Basınçlı Hava Versem Çalışır mı?

Bu yöntemin de modern cihazlara karşı işe yaraması imkânsızdır.

Nefes Sıcaklığını Ölçer: Alkol kilidi, insan nefesinin sıcaklık ve nem seviyelerini analiz eder. Basınçlı hava soğuk veya kuru olduğu için cihaz kandırılamaz.

Devamlı Üfleme Algısı: Doğru basınçta ve sürede üfleme sağlanmazsa, sistem aracı çalıştırmaz.

4. Alkol Kilidini Söküp Aracı Kullanmak Mümkün mü?

Cihazı tamamen devre dışı bırakmak, ciddi yasal sonuçlar doğuracak bir yöntemdir.

Sistem Manipülasyonları Kaydeder: Alkol kilidi, aracın elektronik sistemine bağlıdır ve herhangi bir sökme girişimi kayıt altına alınır.

Ağır Yaptırımlara Yol Açar: Sistemin kurcalandığının anlaşılması durumunda sürücü ağır para cezaları ve olası hapis cezalarıyla karşılaşabilir.

Tekrar Kullanımı Zorlaştırır: Sökülen cihazın tekrar bağlanması gerektiğinde ek onay ve masraflar gerekeceğinden sürdürülebilir bir yöntem değildir.