AYM’den hakim ve savcı yardımcısı kadrolarının ihdas edilmesine kararnamesine veto

Anayasa Mahkemesi, hakim ve savcı yardımcısı kadrolarının ihdas (kurma, oluşturma) edilmesine ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesini iptal etti. Hakimlik ve savcılık mesleğinin, yardımcılık döneminden başlayarak tüm süreçlerinin “mahkemelerin bağımsızlığa ve hakimlik teminatı” esaslarına göre kanunla düzenlenmesi gerektiğini vurguladı. İptal hükmü 9 ay sonra yürürlüğe girecek.

Anayasa Mahkemesi’nin Resmi Gazete’de yayımlanan kararına göre, CHP, “Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Kadro İhdas Edilmesi ile Bazı Kadroların İptal Edilmesine İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”nin 1. maddesinin 1. fıkrası ile bu kararnamenin eki olan cetvelde yapılan değişikliklerin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.

Başvuruyu esastan inceleyen Yüksek Mahkeme, Kararname’nin, Adalet Bakanlığı’na ilişkin, hakim ve savcı yardımcısı kadrolarının ihdas edilmesine yönelik hükümlerini iptal etti. İptal hükmü, 9 ay sonra yürürlüğe girecek.

Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, hakim ve savcı yardımcılarının mahkemelerde ve Cumhuriyet Başsavcılığındaki görev ve yetkilerinin ilgili kanunla düzenlendiği belirtildi. Anayasa’nın 140. maddesinin, “hakim ve savcıların diğer özlük haklarının yanı sıra niteliklerinin de mahkemelerin bağımsızlığı ve hakimlik teminatı esaslarına göre kanunla düzenleneceğini” öngördüğü vurgulanan gerekçede, Anayasa’nın 140. maddesindeki “hakim ve savcıların nitelikleri” ifadesinin, hakim ve savcıların adaylığa kabul ve adaylık dönemini de kapsadığının kabulünün gerekeceği kaydedildi.

Anayasa Mahkemesinin önceki kararlarında, “Anayasanın, hakimlik ve savcılık mesleğine verdiği özel önemin gereği olarak bu mesleğe girecekleri adaylığa alınış ve adaylık döneminden başlayarak güvenceye kavuşturmak istediğini belirttiği ifade edilen gerekçede, “hakim ve savcıların atanmaları ve diğer tüm özlük işleri için öngörülen anaysal güvencenin, yardımcılık dönemini de kapsayacak şekilde yorumlanması gerektiği yönünde tespitler yapıldığı” hatırlatıldı.

”MAHKEMELERİN BAĞIMSIZLIK ESASLARINA GÖRE DÜZENLENMESİ GEREKMEKTEDİR”

Gerekçede, “Bu çerçevede mesleğe gireceklerin yardımcılığa alınma ve yardımcılık döneminden başlayarak, tüm süreçlerinin mahkemelerin bağımsızlığa ve hakimlik temintatı esaslarına göre kanunla düzenlenmesi gerekmektedir. Bu itibarla kuralın münhasıran kanunla düzenlenmesi gereken konularda düzenleme içerdiği anlaşılmaktadır” denildi.