Bakan Bolat ‘büyüme’ dedi: Ekonomik veriler çöküşü gösterdi!

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Sakarya’nın Serdivan ilçesindeki bir salonda partisinin düzenlediği “Geleneksel Esnaf, Eşraf ve İş Dünyası Buluşması” iftar programına katıldı. Bolat son 22 yılda Türkiye’nin yıllık ortalama yüzde 5,3 reel büyüme kaydettiğini belirtti. 2002 yılında 230 milyar dolar olan milli gelir, 2023 yılı itibarıyla 1 trilyon 322 milyar dolara yükseldi. Bakan Bolat, “Dünya Bankası sınıflandırmasına göre Türkiye, artık üst gelir grubundaki ülkeler arasına girdi. 2002’de kişi başına milli gelir 3 bin 600 dolar iken, bugün 15 bin 463 dolara yükseldi” dedi.

KİŞİ BAŞINA DÜŞEN GELİRDE BÜYÜK DÜŞÜŞ

Ancak son 10 yıl içinde Türkiye’nin kişi başına düşen milli gelir sıralamasında gerilediği gözlemlendi. 10 yıl önce dünya ortalamasından 1.500 dolar fazla olan Türkiye, bugün dünya ortalamasının 500 dolar gerisinde kalmış durumda. Bu süreçte Türkiye, dünyadaki en büyük ekonomiler sıralamasında da düşüş yaşadı.

DOLARIN SATIN ALMA GÜCÜ VE REEL DEĞER

2002 yılında 1 doların satın alma gücü, bugünün yaklaşık 1,77 dolarıyla eşdeğer. Bu, 23 yılda doların satın alma gücünde yüzde 77’lik bir artışa yol açarken yıllık ortalama yüzde 2,5’lik enflasyon oranı, yüzde 76,58’lik bir kümülatif fiyat artışına neden oldu.

Bu veriler ışığında açıklanan 1 trilyon 322 milyar dolar, 2002 yılı koşullarına göre yaklaşık 746 milyar 892 milyon 655 bin dolara denk geliyor. Kişi başına milli gelir ise 2002 yılındaki dolar enflasyonu ile hesaplandığında 15 bin 463 dolar değil, yaklaşık 8 bin 736 dolar olarak ölçülüyor. Bu da yaklaşık yüzde 76,58’lik bir reel değer kaybını işaret ediyor.

TÜRKİYE’NİN GLOBAL EKONOMİK SIRALAMADA DURUMU

Türkiye, IMF, Dünya Bankası ve Birleşmiş Milletler verilerine göre, 192 ülkenin yer aldığı kişi başına düşen milli gelir sıralamasında Karadağ, Saint Lucia, Sırbistan ve Nauru gibi ülkelerden üst sırada yer alırken Palau, Kosta Rika, Küba, Bulgaristan ve Curaçao gibi ülkelerin gerisinde 64. sırada yer alıyor.

GELİR ABD’NİN EN YOKSUL EYALETİNDEN 4 KAT DAHA AZ 

Türkiye’nin kişi başına milli geliri, ABD’nin en yoksul eyaleti olan Mississippi’nin kişi başına düşen gelirinin dört katı kadar az. 2023 yılı itibarıyla Türkiye’de kişi başına düşen milli geliri 13 bin 110 dolar seviyesindeyken, Mississippi’de bu rakam 53 bin 872 dolar.

AVRUPA BİRLİĞİ VE ABD’DEKİ DURUM

Avrupa Birliği’nde 2024 yılı itibarıyla kişi başına düşen milli gelir Bulgaristan’da 15 bin 773 Euro, Lüksemburg’da ise 125 bin 43 Euro seviyelerinde. Türkiye’nin kişi başına milli geliri ise bu rakamların oldukça gerisinde kalıyor. ABD ortalaması ise kişi başına 80 bin 23 dolar olarak ölçülüyor.

TÜRKİYE’NİN EKONOMİK DURUMU

IMF’in verilerine göre Türkiye, 1,024 trilyon dolarlık GSYİH’si ile 2023 yılında dünyanın en büyük 17. ekonomisi konumunda bulunuyor. Türkiye’nin kişi başına milli geliri ise dünya ortalamasının 510 dolar altında yer alıyor.

GÖÇ VE KİŞİ BAŞINA GELİR

Bakan Bolat’ın açıkladığı 1 trilyon 322 milyar dolarlık milli gelirin kişi başına 15 bin 463 dolar olarak ifade edilmesi için ülke nüfusunun 85 milyon 464 bin 406 kişi olarak hesaplanmış olması gerekiyor. Ancak ülkede muvcut nüfusun göç politakaları ile bu sayının çok daha üzerinde olduğu tahminleri yapılıyor. Bu da kişi başına düşen milli gelirin açıklanandan daha düşük olduğunu gösteriyor.