Güney Kore’de kendi öğrencilerinin deepfake porno tuzağına düşen öğretmenler

Lee Ga-eun sık sık kendisini evde gözyaşları içinde, sekiz yaşındaki oğlu tarafından teselli edilmeye çalışılırken buluyor.

10 yıl boyunca Güney Kore’nin Busan kentinde hayatından memnun bir şekilde öğretmenlik yapmıştı.

Fakat geçen yılın Mart ayında dünyası tepetaklak oldu . Bir öğrencisi, deepfake teknolojisiyle kafasının çıplak bir bedene monte edildiği bir fotoğraf göstermişti.

Fotoğraf, 1200 civarında üyesi bulunan bir Telegram kanalına yüklenmişti. Kanalda “öğretmenleri aşağılamak” gibi etiketler kullanılıyordu. Ga-eun (gerçek adı değil) birçok öğrencisinin fotoğrafını gördüğüne inanıyor.

“Bana ne zaman baksalar, fotoğrafı görüp görmediklerini ve kontrol etmek için bana bakıp bakmadıklarını merak etmekten kendimi alamıyordum. Artık gözlerine bakıp, düzgün bir şekilde öğretmenlik yapamıyordum” diyor.

Sağlık raporuyla, yedi aydır işinden uzakta.

Ga-eun “Küçüklükten beri öğretmen olmak istiyordum ve bu hayalim hiç değişmedi” diyor.

“Fakat şimdi depresyon ve kaygı bozukluğu yüzünden günde beş hap almam gerekiyor. Hala güçsüz hissediyorum, geri dönmem biraz zaman alacak.”

Bir yıl kadar önce de Gyeonggi bölgesindeki bir ortaokulda çalışan Park Sehee adını verdiğimiz bir öğretmene de, Dcinside adlı bir internet sitesindeki üzerinde oynanmış fotoğrafı gösterildi.

Fotoğraf sadece öğrencileriyle iletişim için kullandığı bir mesajlaşma uygulamasından alınmıştı. Yüzü, bilinmeyen bir başka erkeğinkiyle birlikte cinsel ilişkiye giren maymunların üzerine yerleştirilmişti.

Fotoğrafın üzerindeki yazıda “Park Sehee, oğluyla o işi yaparken” yazıyordu.

Şoke olduğunu ve nefes almakta güçlük çektiğini söylüyor.

“Bir süre, gecenin bir yarısında uyanıp, öfkeyle yastığımı yumrukluyordum. Öfkemi kontrol edemiyordum. Çok çaresiz hissettim ve buna oğlumu bile karıştırmış olmaları düşüncesi dayanılmazdı.”

“İlk yıllarından bu yana bu öğrencilerle birlikteydim. Birlikte üç yıl geçirdik. Onları gerçekten seviyordum, onlar da beni. Harika bir ilişkimiz vardı. Çok iyi öğrenciler olarak biliniyorlardı, dolayısıyla dev bir şok oldu.”

Güney Kore, son dönemde okullardaki deepake pornolardaki artışla sarsıldı. Geçen Eylül ayındaki BBC haberinde 500’den fazla okul ve üniversitenin etkilendiği belirtilmişti.

Ağustos 2024’te Kore Öğretmenler ve Eğitim Çalışanları Sendikası (KTU) bir anket yaptı ve öğrencilerle öğretmenlere hiç yasadışı yollardan manipüle edilmiş fotoğrafların kurbanı olup olmadıkları soruldu. 2.492 vaka bildirildi.

Kurbanlar arasında, ortaokul, ilkokul ve özel eğitime ihtiyaç duyan çocukların gittiği okullar ve hatta anaokulu öğrencileri vardı. Toplamda 517 birey etkilendi. 204’ü öğretmen, 304’ü öğrenci ve kalanı da okul çalışanlarıydı.

Çoğu kurban asla polise gitmese de, ihbar edilen vakaların sayısı artıyor. Güney Kore’de deepfake cinsel suçlar 2021’deki 156 vakadan, 2024’te 1202 vakaya çıktı.

Geçen yıl açıklanan polis verilerine göre gözaltına alınan 682 kişiden 548’i ergenlerden oluşuyordu. 100’den fazlası 10 ila 14 yaşındaydı ve bu zanlılar yaşları nedeniyle yargılanamıyor ve ceza verilemiyor.

Deepfake porno krizindeki farkındalıkları artsa da, öğretmenler yine de polisin kendilerini hayal kırıklığına uğrattığı görüşünde.

Incheon kentindeki bir lisede çaışan, Jihee adını verdiğimiz bir öğretmene X platformunda paylaşılan bir fotoğraf gösterildi. Vücudunun bazı yerlerinin yakın çekimleri “öğretmen aşağılama” etiketiyle paylaşılmıştı. Polise ihbar etmesinden sonra harekete geçilmemesinden öfke duyunca, sorunu kendi çözmeye karar verdi.

Fotoğrafların belirli bir sınıfta çekildiğini fark etti. Sınıftaki her bir sandalyeden açıları titizlikle inceleyerek, fotoğrafları kimin çektiğini bulmaya çalıştı. En sonunda lise üçüncü sınıftaki bir öğrenciyi tespit etti.

Jihee “Kurban olmama rağmen, bilgi toplamak için bu tür fotoğraflara bakmak zorunda kalmam can sıkıcıydı” diyor.

10 sayfalık bir rapor sunmasından sonra polis soruşturma başlattı ama dellilerin yetersiz olduğuna karar verdile.

Fakat Jihee’nin şüphelendiği öğrenciye bir başka öğretmen arkadaşının karıştığı vaka nedeniyle suçlama yöneltildi.

Sıklıkla, kurban olmalarına rağmen öğretmenlerden işlerine devam etmeleri isteniyor. Hatta, sorumlu olduğundan şüphelenilen öğrencinin hala sınıflarında bulunuyor olabilmelerine karşın. Öğrenciler ise tam tersine, bir deepfake kurbanı olduklarını ihbar ederlerse, derhal okuldan alınabiliyor.

Gae-eun gibi bazıları hastalık izni alıyor. Fakat izin süresi bir haftayı geçerse, okuldaki bir komitenin onaylaması gereken değerlendirmeden geçiyorlar. Bazen izin istekleri reddediliyor ve şikayetçi bunun yerine yıllık izinlerini kullanmak zorunda kalıyor.

Mart’taki normal atama dönemleri dışında okul değiştirmek ise neredeyse imkansız.

Ga-eun “Bana deepfake mi yoksa eğitim makamlarıyla mı uğraşmak daha çok sıkıntı veriyor” diyerek iç geçiriyor.

Busan Eğitim Bürosu’ndan bir okul müdürü Kim Soon-mi “Sorumlu öğrencilerle öğretmenleri ayırma ve bu ayrılığın ne kadar süreceği konusunda hiçbir yasa ya da yönetmelik yok” diyor.

Ga-eun ayrıca, öğrencilerin deepfake pornonun ne kadar ağır bir suç olduğu konusunda eğitilmeleri için hala yapılması gereken çok şey olduğu görüşünde.

Geçen yılın Mart ayında Eğitim Bakanlığı tarafından iki binden fazla ortaokul ve lise öğrencisiyle yapılan anket, deepfake bağlantılı suçlar konusundaki farkındalık eksikliğini ortaya koydu. Öğrencilerin % 54’ü deepfake cinsel suçlarının nedeni sorulduğunda “sadece eğlenmek için” yanıtını verdi.

Ga-eun tacizin başka şekillerde de yaşanabileceğini söyleyip, geçen yıl bir öğrencinin kadın öğretmenler tuvaletine kamera koyduğu olayı hatırlatıyor. Ayrıca sınıfta bazı öğrencilerin sık sık cinsel yorumlar yapıp, erkek sınıf arkadaşlarını fiziksel temas olması için kadın öğretmenlerin üzerine doğru ittiklerini anlatıyor.

“Bu davranışı düzeltmeye çalıştığımda ‘sadece şaka yapıyordum’ diyorlar. Çok sayıda çocuk durumun ciddiyetini kavrayamıyor. ‘Aslında bunun bir suç olduğunu bilmiyordum’ diyorlar.”

Yu Ji-woo (gerçek adı değil), 16 yaşındaki bir öğrenci ve sınıf arkadaşlarından birinin deepfake porno kurbanı olduğunu söylüyor. Konuyla ilgili ulusal çapta eğitim verilmemesine şaşırıyor.

“Bir olay yaşanmış olsa da olmasa da ülke genelindeki okullarda eğitim verilmesini beklemiştik ama hiçbir şey olmadı” diyor.

Eğitim Bakanlığı’ndaki cinsiyet eşitliği politika birimi direktörü Chung Il-sun deepfake cinsel suçlarının “çok ciddi bir mesele” olduğunu söylüyor.

“Okullara ve komitelere, sorumlulara karşı herhangi bir merhamet gösterilmemesi ve sıkı önlemlerin alınması için yazı yazdık” diyor.

Chung Il-sun bakanlığın başlıca odak noktasının eğitim, farkındalık kampanyaları ve diğer çabalarla “bunun bir şaka değil suç olduğunu anlamalarını sağlamak” olduğunu vurguluyor.

“Eğitim Bakanlığı da dahil hükümet, bu mesajı vermek için yoğun çaba harcadı ve şu anda öğrenciler genel anlamda deepfake içeriklerin suç oluşturduğunu anlıyorlar.”

Kore Ulusal Polis Kurumu’ndan kıdemli yetkili Lee Yong-Se, bölgesel polis kuvvetlerinde siber cinsel şiddet soruşturma ekipleri kurulduğunu söylüyor. Polislerin ayrıca, siber suç soruşturmaları konusunda eğitildiklerini vurguluyor.

Polis ayrıca, çalışmaları sayesinde, Eylül’de belirlenen bir haftada ihbar edilen 17 olayın, bir ay sonra iki vakaya düştüğünü söylüyor.

Jihee, deepfake fotoğrafını görmesinden önceki yaşamına dönmeyi diliyor.

“Biri bana gelip, şu kadar para verirsen olayın öncesine dönebilirsin dese, bunu yapardım. Maliyeti ne olursa olsun. Keşke bu hatıra silinebilse ve işler eskisine dönebilse” diyor.

Ancak aynı zamanda, kendisine bilgi veren ve teşvik notları yazan öğrencilerini de hatırlıyor.

“Bunun asla bir şaka olmadığını anlamanızı istiyorum. Sonrasında suçlu hissettiğinize inanıyorum. Meraktan yaptığını şakalar, benim çok acı çekmeme neden oldu” diyor sesi titreyerek.

“Hayatımı tamamen değiştirdi.”

Katkıda bulunanlar: Yujin Choi ve Hyunjung Kim