KA.DER 28. yılını kutluyor: Temsilde eşitlik demokratik bir zorunluluk

Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA.DER) siyasette ve karar alma mekanizmalarında kadınların eşit temsili için yürüttüğü mücadelede 28 yılı geride bıraktı.

1997 yılında kurulan KA.DER, Türkiye’de kadınların siyasi arenada daha fazla yer alması için çalışmalarını sürdürüyor. KA.DER, 28 yıldır yürüttüğü farkındalık kampanyaları, eğitim programları ve savunuculuk çalışmalarıyla, kadınların siyasete katılımını teşvik etmeyi ve yönetimde daha fazla yer almalarını sağlamayı hedefliyor.

28 YIL BOYUNCA BİRÇOK İLKE İMZA ATILDI

KA.DER, kuruluşundan bu yana, kadınların siyasi hayatta daha fazla yer almasını sağlamak amacıyla birçok ilke imza attı. 1997 yılında, KA.DER Ankara’da “Siyaset Öğreniyoruz” başlıklı dizi konferanslar düzenlendi ve her hafta farklı bir siyasi partiden konuk ağırlandı. “Üç koltuktan en az biri kadınlara” sloganıyla geniş katılımlı bir imza kampanyası gerçekleştirildi. Kampanya kapsamında toplanan imza listeleri TBMM’ye gönderildi ve Meclis faks hatlarına iletildi. Meclis yetkilileri KA.DER’i arayarak faksların kilitlendiğini ve artık daha fazla imza gönderilmemesini talep etti.

ABD BAŞKANI BILL CLINTON TÜRKİYE ZİYARETİ SIRASINDA GÖRÜŞTÜĞÜ TEK KADIN ÖRGÜTÜ

25 Ekim 1998’de, dönemin Çevre Bakanı İmren Aykut’un katılımıyla İstanbul Kavacık’ta KA.DER Ormanı’nın ilk fidanları dikildi. KA.DER, 2000-2001 yıllarında ABD Başkanı Bill Clinton ve Alman Adalet Bakanı Herta Daubler Gmelin’in Türkiye ziyareti sırasında görüştüğü tek kadın örgüttür. Kadın Koalisyonu Girişimi’nin oluşturulmasına öncülük eden KA.DER, bu çalışmanın ana yükünü üstlendi.

Kadın Koalisyonu, siyasi partilere listelerindeki ilk üç sıraya en az bir kadın aday göstermeleri çağrısında bulundu, basın toplantıları ve lobi çalışmaları düzenledi. 14-15 Haziran 2003’te düzenlenen “Kadın Sorunlarına Çözüm Arayışı Kurultayı”, TBMM üyeleri, bakanlıklar, kamu kurumları, işçi ve işveren örgütleri, yerel yönetimler, üniversiteler, siyasi partiler, kadın örgütleri ve diğer sivil toplum kuruluşlarından yaklaşık 100 kişinin katılımıyla gerçekleştirildi.

KA.DER EŞİT TEMSİL MÜCADELESİNİ BÜYÜTÜYOR

KA.DER, 2024 yılı boyunca da kadınların siyasette ve karar alma mekanizmalarında daha fazla yer almasını sağlamak için çeşitli faaliyetler yürüttü.

KA.DER, kadınların siyasetteki yerini güçlendirmek amacıyla “KA.DER Siyaset Okulu: Siyasi Liderlik ve Adaylık Eğitimi Değerlendirme Raporu”, “Seçim Süreçlerinde Kadın Adayların Karşılaştığı Zorluklar ve Çözüm Önerileri”, “31 Mart Yerel Seçim Analiz Raporu” başlıklı üç kapsamlı rapor yayımladı.

Kadın adayların görünürlüğünü artırmak için tanıtım kampanyaları, sosyal medya çalışmaları, TV stüdyo çekimleri ve çeşitli etkinlikler düzenlendi.

İSTANBUL SÖZLEŞMESİ VE 6284’ÜN ÖNEMİNE DİKKAT ÇEKİLDİ

25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü kapsamında günlere yayılan bir sosyal medya kampanyası gerçekleştirdi. Kampanya süresince kadın cinayetleri ve kadına karşı artan şiddete dikkat çekildi, İstanbul Sözleşmesi ve 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’un kadınlar için önemine vurgu yapıldı.

KA.DER tarafından siyasette eşit temsil mücadelesini daha ileriye taşımak için “Gücümüz Birliğimizden, Gücümüz Birbirimizden” sloganıyla “Eşitlik Yolunda Strateji ve Vizyon Çalıştayı” düzenlendi. Çalıştayda atılan adımlar ve belirlenen stratejiler ile derneğin eşit temsil mücadelesindeki yol haritası belirlendi.

‘KURUCU ÜYELERİMİZİN İNANCINI İLHAM ALIYORUZ’

Kuruluş yıl dönümü kapsamında ise “Eşitlik Yolunda 28 Yıl” temasıyla sosyal medya kampanyaları başlatan KA.DER, “Kadın Varsa Eşitlik Var” mesajı veriyor.

KA.DER Genel Başkanı Yeşim Akpolat, derneğin kuruluş yıl dönümüne ilişkin yaptığı açıklamada “Derneğimiz 28 yıldır kadınların her alanda eşit temsil edilmesi gerektiğini savunuyor ve bunun için mücadele ediyor. Bizler bugün kurucu üyelerimizin inancını ve cesaretini ilham alarak mücadelemizi sürdürüyoruz” dedi.

Kadınların siyasette ve yönetimde hâlâ yeterince temsil edilmediğine de dikkat çeken Akpolat, temsilde eşitliğin sağlanmasının demokratik bir zorunluluk olduğunu vurguladı.

EKONOMİK, TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL ENGELLERİN KALDIRILMASI İÇİN ÇALIŞIYORUZ

Akpolat, “Bu eşitliği sağlamak için yalnızca kadın adayları cesaretlendirmek yeterli değildir. Aynı zamanda, kadınların siyasete katılımını engelleyen sosyopolitik sebeplerin ortadan kaldırılması için de mücadele etmek gerekmektedir. KA.DER olarak, siyaset sahnesinde kadınların önündeki ekonomik, toplumsal ve kültürel engellerin kaldırılması için çalışıyoruz. Kadınların karşı karşıya olduğu cinsiyet temelli ayrımcılık, kamudaki erkek egemen yapılar, kadınların finansal kaynaklara erişimindeki zorluklar ve bakım yükümlülükleri gibi faktörler, toplumsal cinsiyet eğitimi eksiklikleri, eşit temsili engelleyen temel sorunlar arasında yer almaktadır. Bu sebeplerin üstesinden gelmek, kadınların karar alma mekanizmalarında güçlü bir şekilde yer almasının önünü açacaktır” diye konuştu.

TÜRKİYE’DE KADIN TEMSİLİ ARTIYOR ANCAK AVRUPA’DA HALA SON SIRADA

Türkiye’de 31 Mart 2024 resmi yerel seçim sonuçlarına göre, 5 büyükşehir, 6 il, 64 ilçe ve 3 belde olmak üzere toplam 78 kadın belediye başkanı seçildi. 2019 yerel seçimlerinde toplam 42 kadın belediye başkanı ile kadınların oranı yüzde 3 iken, 2024 seçimlerinde bu oran yüzde 5,57’e yükseldi.

TBMM’deki kadın temsili açısından bakıldığında, 2023 genel seçim sonuçlarına göre parlamentodaki kadın milletvekili sayısı Cumhuriyet tarihi boyunca kadınların en yüksek temsil sayısına ulaşarak 119 oldu. Bir önceki dönem parlamentodaki kadın temsil oranı yüzde 17,1 iken, 2023 seçim sonuçları ile bu oran yüzde 19,9’e yükseldi.

Dünya Ekonomik Forumu (WEF) 2024 Cinsiyet Uçurumu Endeksi verilerine göre Türkiye 146 ülke arasında 127. sırada yer alıyor ve Avrupa ülkeleri arasında sonuncu durumda. Yine WEF verilerine göre KA.DER’in çalışma alanı bakımından öne çıkan Politik Güçlenme başlığında Türkiye 146 ülke arasında 114. sırada yer alırken, parlamentoda yüzde 19,9 kadın oranıyla 98. sırada yer alıyor.

‘KADINLARIN SİYASETTE CESARETLENDİRİLMESİ GEREKİYOR’

Kadın temsiline ilişkin verilere dair değerlendirmelerde bulunan Akpolat, “Türkiye’de 81 ilin sadece 11’i kadın belediye başkanı tarafından yönetiliyor. Bu tabloyu değiştirmek için kadınların siyasette cesaretlendirilmesi, desteklenmesi ve önlerindeki yapısal engellerin kaldırılması gerekiyor. KA.DER olarak cinsiyetçi politikaların dönüştürülmesi, kadınların ekonomik bağımsızlıklarını artıran mekanizmaların geliştirilmesi ve siyasi partilerde cinsiyet kotasının etkin bir şekilde uygulanması için de çalışıyoruz” dedi.

Akpolat sözlerini şöyle tamamladı:

*Eşit temsil sağlanmadıkça, toplumsal cinsiyet eşitliği mümkün olmayacaktır. Kadınların siyasi karar alma süreçlerinde daha fazla yer almasının sadece kadınlar için değil, toplumun tamamı için daha adil ve kapsayıcı bir yönetim anlayışını beraberinde getirecektir. Bu nedenle, KA.DER olarak yalnızca kadınların siyasette daha görünür olmasını sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda kadınların siyasete girmesini zorlaştıran sistematik engellerin kaldırılması için de mücadelemizi sürdüreceğiz. 28 yıldır süren mücadelemiz eşitlik tam anlamıyla sağlanana kadar güçlü bir şekilde devam edecek.