Kayyum nedir? Belediyeye kayyum nasıl atanır? Belediyelere hangi durumlarda kayyum atanır?

İstanbul Büyükşehir Başkanı Ekrem İmamoğlu ve çeşitli belediye başkanlarının tutuklanmasının ardından kayyum atamasının ne olduğu ve nasıl yapıldığı araştırılmaya başlandı. Peki, Kayyum nedir? Belediyeye kayyum nasıl atanır? Belediyelere hangi durumlarda kayyum atanır?

KAYYUM NEDİR?

Kayyum, hukuki ve idari bir terim olarak, belirli bir kişi, kurum veya şirketin yönetimini geçici olarak devralan görevlidir. Genellikle mahkeme veya ilgili devlet kurumları tarafından atanır ve belirli bir süre boyunca yetkilendirilir.

Kayyım veya kayyum, yasalarla belirlenen bazı durumlarda, başkasına ait bir işi görmek veya bir malı idare etmek için tayin edilen kimse. Kayyım olarak atanan kişi “kamu görevlisi” sayılır. Kayyım, genellikle ilgili yerleşim biriminin en yüksek mal memurudur. Bu nedenle genellikle illerde defterdar, ilçelerde ise mal müdürü kayyım görevlerini yürütür. Kayyımlık ile ilgili şikayet ve başvurular varsa kayyım müdürlüklerine, yoksa mal müdürlüklerine veya defterdarlıklara yapılır.

BELEDİYELERE NEDEN KAYYUM ATANIR?

Kayyum atanmasının çeşitli hukuki ve idari sebepleri olabilir:

• Belediye başkanlarının terörle bağlantılı suçlamalarla görevden alınması
• Belediyenin usulsüz harcamalar yapması ve kamu zararına yol açması

KAYYUM ATANAN KİŞİNİN GÖREVLERİ NELERDİR?

Kayyum, atandığı kurumu veya kişiyi yönetirken hukuki çerçevede hareket etmek zorundadır. Yetkileri, mahkemenin veya ilgili otoritenin verdiği karar doğrultusunda belirlenir. Kayyumun başlıca görevleri şunlardır:

• Yönetimi devraldığı kişi veya kurumun işleyişini sürdürmek
• Varlıkları korumak ve gerekli işlemleri yürütmek
• Hukuki süreçler tamamlandığında görevi devretmek

KAYYUM ATAMA YETKİSİ KİME AİTTİR?

Kayyum atama yetkisi, duruma ve kayyum atanacak kurumun niteliğine göre farklı makamlar tarafından kullanılmaktadır. Genel olarak mahkemeler, İçişleri Bakanlığı ve ilgili devlet kurumları kayyum atama yetkisine sahiptir.

Mahkemeler Tarafından Kayyum Atanması

Türk Medeni Kanunu ve diğer ilgili yasalar gereği mahkemeler, belirli durumlarda kayyum atama yetkisine sahiptir.

• Şirketlere kayyum atanması:

Şirket ortakları arasındaki anlaşmazlıklar

Mali usulsüzlükler

Şirketin yönetiminde boşluk oluşması

• Miras ve vesayet davalarında kayyum atanması:

Mirasçılar arasında anlaşmazlık olması

Küçük yaşta veya kısıtlı bireylerin mal varlıklarının korunması

Vasiyetnamenin uygulanmasının denetlenmesi

• Dernek ve vakıflara kayyum atanması:

Yönetimde usulsüzlük tespit edilmesi

İçişleri Bakanlığı veya ilgili mahkemelerin yönetimi devralma kararı

İçişleri Bakanlığı Tarafından Kayyum Atanması

Belediye başkanlarının görevden alınması durumunda kayyum atama yetkisi İçişleri Bakanlığı’na aittir.

Belediye başkanlarının terör suçları veya yolsuzluk nedeniyle görevden alınması

Kamu düzeninin korunması amacıyla kayyum atanması

Belediye yönetiminde ağır usulsüzlük ve kamu zararına yol açılması

İçişleri Bakanlığı, kayyum atarken genellikle valileri veya kaymakamları görevlendirir.

Ticaret Bakanlığı ve Diğer Devlet Kurumları

Bazı özel durumlarda Ticaret Bakanlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve diğer devlet kurumları da kayyum atayabilir.

Bankaların ve finans kuruluşlarının yönetimine kayyum atanması

Terör finansmanı ile bağlantılı şirketlere kayyum atanması

Halka açık şirketlerde yönetim sorunlarının çözümü amacıyla kayyum atanması