Laodikya Antik Kenti’ndeki Tiyatrolar Tarih Açıklıyor

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde bulunan Laodikya Antik Kenti’ndeki yazıtlar, kentteki 2200 yıllık Batı Tiyatrosu ile 1884 yıllık Kuzey Tiyatrosu’nun kullanım amaçlarını ortaya çıkardı.

Denizli’nin Pamukkale ilçesinde yer alan ve milattan önce 2. yüzyılda yapılan 15 bin kişi kapasiteli Batı Tiyatrosu, milattan sonra 3. yüzyıldaki depremin ardından restorasyon geçirdi, 7. yüzyıldaki depreme kadar kullanıldı.

Kuzey Tiyatrosu ise artan kent nüfusuna Batı Tiyatrosu cevap veremeyince, tamamen mermerden ikinci tiyatro olarak milattan sonra 2. yüzyılda yapıldı.

Prof. Dr. Celal Şimşek başkanlığında, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Denizli Büyükşehir Belediyesi ve Güney Ege Kalkınma Ajansı desteğiyle 2019 yılında Batı Tiyatrosu’nda başlatılan kazı ve restorasyon çalışmalarının büyük bölümü tamamlandı.

Oturma basamaklarının neredeyse orijinal halde toprak altından çıkarılmasıyla seyircilerini 1600 yıl sonra ağırlamaya başlayan tiyatro, çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapıyor.

Kullanım amaçları yazıtlarda

Laodikya Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Celal Şimşek, AA muhabirine, tiyatroda seyircilerin oturduğu alt bölümün mermerden, üst bölümün ise travertenden yapıldığını belirterek, Geleceğe Miras Projesi kapsamında bu yıl antik tiyatro, Efes Portikosu, Güney Agora, meclis binası ve stadyuma uzanan yolda kazı çalışmalarının sürdürüldüğünü bildirdi.

Şimşek, restorasyonda Laodikya Batı Tiyatrosu’na odaklandıklarını anlatarak, “Daha önceki yıllarda büyük gayretle Batı Tiyatrosu’nun oturma basamaklarının restorasyonunu yaptık. Bunun arkasından da şu anda sahne binasında özellikle restorasyon çalışmaları sürdürülüyor. Sahne bölümündeki tonozlu bölümün üstündeki döşemelerin ve özellikle de birinci katın dört podyumdan oluşan 16 sütununun restorasyonuna başladık.” dedi.

Tiyatroda devam eden restorasyonun titizlikle yürütüldüğünü, kalıntılar arasında tiyatro hakkında yazıtların da bulunduğunu vurgulayan Şimşek, şöyle konuştu:

“Batı Tiyatrosu, Helenistik bir tiyatro. Bunun yanında Roma İmparatorluğu döneminde yapılan Kuzey Tiyatrosu da var. Yazıtlardan Batı Tiyatrosu’nun erken dönem tiyatrosu olması yanında aynı zamanda bir devlet tiyatrosu olduğunu öğrendik. Buradaki birçok yazıtta bir kamu tiyatrosu olduğu ve özellikle de kamu adına, halk için birçok ücretsiz etkinlik yapıldığı yer alıyor. Daha çok iş adamları tarafından kullanılan Kuzey Tiyatrosu’nun ise paralı etkinliklere ev sahipliği yaptığını artık biliyoruz. İki tiyatronun da nedenini artık öğrenmiş olduk.”

Şimşek, Batı Tiyatrosu’nun iki yıllık süreçte uluslararası restorasyon kriterlerine göre düzenlendiğini, 2022’de tamamıyla halka ve etkinliklere açıldığını belirterek, “Kamunun tiyatrosuydu binlerce yıl önce, şimdi de kamu etkinlikleri burada yapılıyor.” şeklinde konuştu.