Motivasyon kaybının temel sebebi olabilir: Avolisyon belirtileri ve başa çıkma yöntemleri

Günümüzde birçok kişi, zaman zaman isteksizlik ve motivasyon eksikliği yaşayabilir. Ancak bu durum sürekli hale geldiğinde ve kişinin günlük yaşamını etkilediğinde daha ciddi bir durum olan avolisyon söz konusu olabilir. Psikolojik kökenli olan avolisyon, kişinin amaç belirleme ve bu amaç doğrultusunda harekete geçme becerisinde önemli bir azalma ile karakterizedir. Peki, motivasyon kaybının temel sebebi olan bu durum nedir, neden olur? İşte, avolisyon belirtileri ve başa çıkma yöntemleri…

AVOLİSYON NEDİR?

Avolisyon, kişinin günlük yaşamındaki motivasyon kaybı, istek eksikliği ve girişimlerde bulunamama durumudur. Özellikle şizofreni ve depresyon gibi psikiyatrik bozukluklarla ilişkilendirilen avolisyon, bireyin öz bakım, sosyal ilişkiler ve işlevsellik gibi alanlarda gerilemesine neden olabilir.

Avolisyonun tanımı:

Kelime kökeni Latince “voluntas” yani “istek”ten gelen avolisyon, “isteksizlik” veya “irade kaybı” anlamına gelir. Psikolojik bir belirti olarak, kişinin normalde yapmayı istediği veya sorumluluğunda olan işleri yapmakta zorluk çekmesiyle tanımlanır.

AVOLİSYON NEDEN OLUR?

Avolisyonun birçok nedeni olabilir. Genellikle biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörler bir arada etkili olur.

1. Psikiyatrik rahatsızlıklar

Şizofreni:

Avolisyon, şizofrenide görülen negatif semptomlardan biridir.

Depresyon:

Derin motivasyon kaybı ve genel isteksizlik, depresyonda sık rastlanan belirtilerdir.

Bipolar bozukluk:

Özellikle depresif dönemlerde avolisyon ortaya çıkabilir.

2. Nörolojik bozukluklar:

Parkinson ve Alzheimer gibi hastalıklarda beynin belirli bölgelerinde oluşan hasarlar motivasyon kaybına neden olabilir.

3. Hormonal ve kimyasal dengesizlikler:

Dopamin düzeylerinde meydana gelen düşüşler avolisyon gelişiminde rol oynar.

4. Çevresel ve sosyal faktörler:

Uzun süreli stres, travmatik yaşantılar ve yalnızlık da avolisyona zemin hazırlayabilir.

AVOLİSYON BELİRTİLERİ NELERDİR?

Avolisyon, belirgin ve günlük yaşamı etkileyen bazı işaretlerle kendini gösterir.

1. Motivasyon eksikliği:

Kişi, önceden keyif aldığı aktivitelerden artık zevk almaz ve onları yapmak istemez.

2. Öz bakımda ihmal:

Kişisel hijyen, beslenme ve giyinme gibi temel bakım ihtiyaçlarını yerine getirmede isteksizlik görülür.

3. Sosyal izolasyon:

Arkadaşlardan ve aileden uzaklaşma, sosyal etkinliklere katılmama gibi davranışlar gözlenir.

4. İş ve okul performansında düşüş:

Sorumluluklarını yerine getirememe, üretkenlikte azalma sıkça görülür.

AVOLİSYON ILE NASIL BAŞA ÇIKILIR?

Avolisyonla başa çıkmak mümkündür. Profesyonel destek, yaşam tarzı değişiklikleri ve çeşitli stratejiler bu süreci kolaylaştırabilir.

1. Profesyonel yardım alın:

Psikoterapi:

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), avolisyonla başa çıkmada etkili bir yöntemdir.

İlaç tedavisi:

Depresyon veya şizofreni gibi durumlar varsa antidepresanlar veya antipsikotikler doktor kontrolünde kullanılabilir.

2. Rutin oluşturun:

Her gün düzenli yapılacak basit görevler belirlemek motivasyonu artırabilir. Küçük hedeflerle başlamak önemlidir.

3. Fiziksel aktiviteyi artırın:

Egzersiz, serotonin ve dopamin salgısını artırarak motivasyonu güçlendirir.

4. Sağlıklı beslenme ve uyku düzeni:

Vücut ve beyin sağlığını destekleyen bir diyet ve yeterli uyku, enerji seviyelerini korumaya yardımcı olur.

5. Sosyal destek alın:

Yakın arkadaşlar ve aile üyeleriyle vakit geçirmek, kişiyi sosyal hayata daha fazla dahil eder.