Yunanistan’da yüz binlerce koyun ve keçi çiçek virüsü salgını nedeniyle itlaf edildi

Tesalya bölgesindeki Karditsa kentinin kıyısında yer alan çiftliğinde 650 koyunu bulunan Anastasia Siourtou, bugün bomboş olan ahırlarında sessizliğin hâkim olduğunu söyledi.

12 Kasım’da veteriner ekipler, çiftlikte koyun-keçi çiçeği hastalığı tespit edilmesinin ardından tüm sürüyü itlaf etti. Siourtou, “İki kilometre ötede başka bir çiftlikte de vakalar vardı ama gizlediler. Büyük ihtimalle hastalık bu şekilde bulaştı” dedi.

Babasından devraldığı çiftliği büyüten Siourtou, aynı zamanda veteriner hekim. Hayvanların kaybı onun için yalnızca ekonomik bir darbe değil. Çiftlikten elde edilen koyun sütü, feta peyniri üretiminin temel hammaddesi ve Yunanistan‘da “beyaz altın” olarak anılıyor.

Siourtou, “İtlaf günü buradaydım. Çok acımasızdı. Onları koruyamadığımı hissettim,” dedi.

Salgın genişliyor

Koyun-keçi çiçeği virüsü ilk olarak Ağustos 2024’te ülkenin kuzeyinde görülmüş, o tarihten bu yana birçok bölgeye yayılmış durumda. Yunanistan Tarımsal Kalkınma ve Gıda Bakanlığı verilerine göre kasım ortasına kadar 1.702 vaka kaydedildi.

Bir çiftlikte tek bir vaka görülmesi, sürünün tamamının önleyici amaçla itlaf edilmesini gerektiriyor. Şimdiye kadar yaklaşık 417 bin koyun ve keçi itlaf edildi; bu rakam toplam sürü varlığının yüzde 4-5’ine denk geliyor.

Yunanistan’daki koyun ve keçi sütünün yaklaşık yüzde 80’i feta peyniri üretiminde kullanılıyor. Avrupa Birliği’nde coğrafi işaret korumasına sahip olan feta, yalnızca Yunanistan’da üretilebiliyor.

Yunanistan geçtiğimiz yıl 785 milyon euro değerinde feta ihracatı yaptı; bunun 520 milyon euroluk kısmı AB ülkelerine, 90 milyon euroluk kısmı ise İngiltere’ye gerçekleştirildi.

Bazı küçük mandıralar süt tedarikinde şimdiden sorun yaşadıklarını ve yakın dönemde feta arzında sıkıntı görülebileceğini belirtiyor. Uzmanlara göre süt miktarının düşmesi üretim maliyetini artırıyor ve fiyat artışı kaçınılmaz olabilir.

Tesalya Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden Prof. Dimitris Gougoulis, “Süt miktarının sınırlı olması üretim maliyetlerini yükseltiyor ve piyasada mevcut feta miktarını korumayı zorlaştırıyor,” dedi.

Çiftçiler tepkili

Karditsa yakınlarında çiftlik sahibi Tassos Manakas, 873 hayvanının 9 Ekim’de itlaf edildiğini söyledi.

“Dükkanı kapattım,” diyen Manakas, boş yemliklerin ve örümcek ağı bağlamış sağım odasının arasından geçerken “O gün kanımı kesseniz akmazdı,” ifadelerini kullandı.

Hükümet, itlaf edilen hayvan başına yaşına göre 132 ile 220 euro arasında tazminat ödüyor. Çiftçiler ise bunun zararlarını karşılamaktan çok uzak olduğunu söylüyor.

Ayrıca hükümetin salgına müdahalesi geç ve yetersiz olmakla eleştiriliyor. Uzman Komitesi ancak Ekim 2025’te kuruldu; bu tarih ilk vaka tespitinden 14 ay sonrasına denk geliyor.

Veteriner hizmetlerindeki personel yetersizliği ve salgın bölgelerinde karantina uygulanmaması da eleştiriler arasında.

Çiftçiler yeni başlangıçlar arıyor

Rizomylos köyünde çiftçi Haris Seskliotis, çiftliğinde tek vaka görülmesi nedeniyle 700 koyununu kaybetti. Bu, onun için ikinci büyük felaket; 2023 Tesalya selinde de sürüsü yok olmuştu.

“Çok ağır bir durum,” diyen Seskliotis, ahırdaki boş bölmeleri gezerken “Başka bir iş bilmiyoruz,” ifadelerini kullandı. Şimdi oğlu ile birlikte besi sığırcılığı yapmayı planladığını söylüyor.

Kaynak: Haberler